Morderstwa, narkotyki, maski i walka z cenzurą. Zapraszamy na wycieczkę po UK Drillu

Drill to jeden z najważniejszych podgatunków rapu powstały na początku 10’s-ów. Jego rozwój był dość powolny, ale cechy charakterystyczne od zarania były bardzo dystynktywne. Powstał w niesławnych dzielnicach Chicago, gdzie ubóstwo dyktowało (i niestety nadal dyktuje) rytm życia codziennego mieszkańców. Jednym z najbardziej niebezpiecznych osiedli w Wietrznym Mieście jest tzw. O Block, na którym wychował się choćby Chief Keef, czyli jeden z prekursorów gatunku, a także prawie cała ekipa GBE. Jego unikalny styl i chwytliwe numery znalazły rzesze fanów na całym świecie. Dwa mixtape’y z 2011 roku (The Glory Road i Bang) zapewniły mu rozpoznawalność pośród lokalnej społeczności, a prawdziwą bombą okazał się singiel I Don’t Like – pisaliśmy w naszym tekście o twórcy Finally Rich. To właśnie Sosa prawdopodobnie najbardziej przyczynił się do popularyzacji stylistyki na całym świecie. Była ona od samego początku charakterystyczna, nieskomplikowana i niezwykle charyzmatyczna, przez co zaczęła się rozlewać najpierw na inne miasta w Stanach, a później także na inne kraje.

No dobrze, ale jak w zasadzie brzmi drill? By w pełni zrozumieć jego brzmienie, należy najpierw zrozumieć, dlaczego w ogóle powstał i skąd się wziął. Patrząc na początki sceny drillowej, wyłania się nam następujący obraz: (często) nastoletni raperzy, nawijający o broni, narkotykach, przemocy i działalności gangsterskiej przy akompaniamencie mrocznych beatów i z budżetowymi teledyskami, nagrywanymi w mieszkaniach bądź na ulicy. Nie wynika to z fascynacji takim stylem życia – w wielu przypadkach to najzwyczajniej odzwierciedlenie rzeczywistości, w której przyszło im żyć. Dorastanie w niebezpiecznych dzielnicach opanowanych przez gangi, przez które na każdym rogu kwitnie handel dragami, a liczba morderstw wzrasta z każdym kolejnym rokiem, nie jest usłane różami. Grupy przestępcze młodzież bardzo chętnie wcielają nastolatków w swoje szeregi. Drill nie oznacza wiertła – to slangowe określenie na używanie broni automatycznej. To drill someone oznacza zamordowanie kogoś z pomocą broni palnej.

Jednym z najbardziej charakterystycznych i jednocześnie najbardziej wpływowych producentów drillowych jest Young Chop. Jego beaty można nazwać produkcjami programowymi drillu. Surowość, agresja, ulicznictwo i bezkompromisowość to w gatunku słowa-klucze. Kompozycje składają się z trapowych perkusji w nieco wolniejszym tempie, mocno podkreślonej linii basowej, a także dźwięków syren i kościelnych dzwonów. Raperzy często korzystają z autotune’a, choć nie jest to cecha charakterystyczna dla każdego odłamu. Dla przykładu – wtyczką do podkręcania wokalu nie bawią się drillowcy z Wielkiej Brytanii. A to właśnie ich interpretacja chicagowskiego podgatunku okazała się być jedną z najbardziej kuszących i najciekawszych.

Mieszkańcy stolicy Wielkiej Brytanii bardzo szybko zakochali się w swojej wersji drillu. Zachowując aspekty proweniencyjne gatunku, Anglicy wzbogacili go swoim wyspiarskim sznytem, czerpiąc pełnymi garściami z road rapu, czyli brytyjskiej wersji gansta rapu, a także z dominującego na Wyspach grime’u. Nie jest jasne, gdzie dokładnie narodził się UK Drill. Jedni twierdzą, że pochodzi z Brixton, a ukształtowali go tacy raperzy jak Grizzy, M Dargg, Perm czy Stizzy Stickz, drudzy utrzymują z kolei, że za prawdziwy początek, który dystansuje się od stylu charakterystycznego dla Chicago, należy uznać działalność grupy 67, w której nawijają choćby LD, Dimzy i Monkey. Za najbardziej charakterystycznych producentów należałoby uznać przede wszystkim QUIETPVCK’a i Carns Hill. Inkorporacja elementów ze wspomnianego grime’u i UK garage'u pozwoliła na stworzenie stylu, który trudno byłoby pomylić z oryginalnym drillem z Wietrznego Miasta. Samo brzmienie to jednak nie jedyna różnica – sporo cech dystynktywnych pojawiło się także w samej stylówie raperów i liryce.

Podobnie jak w Stanach Zjednoczonych, treści znajdujące się w numerach UK Drillu są podyktowane środowiskiem, w jakim żyją jego twórcy. Nieciekawe dzielnice, jedne z najniebezpieczniejszych londyńskich okolic, narkotyki, gangi i morderstwa – wszystko to znajdziecie w drillowych numerach z Wysp. Istnieją jednak pewne rozbieżności: jeśli drill z Chicago nazwiemy bezkompromisowym, to na ten z Londynu zabrakłoby nam neologizmów w stopniu wyższym. Brytyjscy drillowcy nie pie***lą się w tańcu. Ich teksty są jeszcze bardziej bezpośrednie, jeszcze bardziej agresywne, jeszcze bardziej kontrowersyjne. Dip man down make him lie in blood like, shit bro I think you're drowning – nawija Digga D w numerze Who’s On What? Young Deez porwał się z kolei na takie wersy w kawałku Smokey Things: Mom kept shedding tears / Somebody tell her I don’t give a fick her son ain’t here / Ever since her son got dropped, the whole block ain’t done shit / And I was laughing when I saw the pic of a mum just bury her kid. Tak drastyczne linijki musiały w końcu przyciągnąć uwagę tych prawych w społeczeństwie – brytyjski rząd i policja rozpoczęły swoją krucjatę.

Jaki jest powód tego, że część drillowych raperów w Anglii w teledyskach występuje tylko w balaklawach albo maskach? To bardzo prozaiczna kwestia: chcą zostać jak najbardziej anonimowi przez niebezpieczeństwo zostania wrogami publicznymi. Kontrowersyjne i agresywne teksty piosenek, poparte groźnymi teledyskami, w pewnym momencie zwróciły uwagę władz. Przez dziennikarzy podgatunek zaczął być nazywany demoniczną muzyką, która spowodowała wzrost przestępstw na londyńskich ulicach. Politycy, policjanci i żurnaliści zaczęli łączyć agresywną i bezkompromisową naturę drillu ze zdarzającymi się coraz częściej morderstwami, napadami i przestępstwami narkotykowymi. Chyba najgłośniejszą w tamtejszych mediach sprawą była ta dotycząca wówczas 17-letniego rapera o ksywie M-Trap, który nawijał o mordowaniu nożem, po czym wraz z trzema innymi przestępcami zasztyletował 15-latka. Za zabójstwo wspomniany dostał dożywocie, a sędzia tak argumentował swoją decyzję: Sugerowałeś, że twoje teksty były tylko częścią show, jednak ja nie wierzę. Sądzę, że czekałeś na odpowiedni moment, żeby móc zaatakować. W 2018 roku rozpoczęła się prawdziwa wojna z UK Drillem – wówczas policja w Wielkiej Brytanii dogadała się z YouTube, a z internetu zaczęły znikać najbardziej kryminogenne klipy. Spowodowało to bunt fanów gatunku, a teledyski zaczęły wypływać ponownie – tym razem na Pornhubie. Dopiero w 2019 serwis wystosował oświadczenie, w którym zarzeka się, że nie będzie więcej usuwał drillowych wideo ze swojego serwisu, stojąc murem za wolnością słowa.

Powyżej znajdziecie numer Political Drillin Drillministera, który w ten sposób postanowił walczyć z cenzurą. W swoim tekście zawarł liczne cytaty z prominentnych brytyjskich polityków, które również mogą zostać uznane za agresywne i namawiające do przemocy. Dysputa odnośnie tego, czy UK Drill powoduje przestępczość, czy po prostu ją obrazuje, trwa do dziś.

Dziś drill w Wielkiej Brytanii ma się lepiej niż kiedykolwiek. Cenzura zelżała, choć nadal istnieje – niektórzy muszą zgłaszać policji wszystkie swoje występy na żywo z odpowiednim wyprzedzeniem, a także wpuszczać funkcjonariuszy na swoje gigi. Mimo tego na scenie pojawia się coraz więcej ciekawych drillowców, a spectrum muzyczne zaczyna się mocno poszerzać. Jeśli chcecie zacząć swoją przygodę z UK Drillem, to zapiszcie sobie tych gości:

• 67 – legendy sceny z raperem LD na czele.
• Russ – nieco bardziej lajtowy odłam drillu, z kilkoma wielkimi hitami na koncie.
• Headie One – jedno z największych odkryć ostatnich lat w UK Drillu, choć teraz coraz częściej skupia się na bardziej przyjaznych dla wrażliwego ucha kawałkach.
• Skengdo X AM – jedni z najgorętszych na drillowej scenie, a także, jakżeby inaczej, skłóceni z prawem.
• Loski – zaczynał jako członek ekipy Harlem Spartans, a teraz skupia się na solowych opcjach. Jedna z najczęściej przywoływanych ksywek w kontekście UK Drillu od 2018 roku.

A jeśli już się wkręcicie, to podajemy garść kolejnych, dobrych graczy: DigDat, RV, M Huncho, KO, Digga D.

Co prawda drill przyszedł do Wielkiej Brytanii ze Stanów Zjednoczonych, ale w przerobionej, lokalnej wersji powrócił do USA i w 2020 zrobi na pewno dużo szumu. W wersji UK jest ustawicznie odkłamywany, dzięki czemu coraz częściej można go usłyszeć na tamtejszych listach przebojów. Sukcesy święcą tacy raperzy jak Digga D, Krept & Konan, Dave, Headie One czy Russ. Drillowcy coraz częściej współpracują także z rapową wierchuszką z Wysp: Dizzee Rascalem, Stormzy’m czy Giggsem. Drill okazał się świetnym materiałem eksportowym: pełnymi garściami czerpią z niego drillowcy z Nowego Jorku, czego najlepszym przykładem jest Pop Smoke. A jeśli zajawkę na ten kontrowersyjny i często mieszany z błotem subgatunek załapał sam Drake, to oznacza, że w najbliższym czasie możemy się spodziewać prawdziwego zalewu numerami brzmiącymi jak War.