
To the 5 Boroughs - tak w 2004 roku swojemu miastu dedykowali tytułem własnego albumu wywodzący się z różnych rejonów Wielkiego Jabłka Beastie Boysi. Dziś postanowiliśmy prześledzić, którzy MC's reprezentowali każdy z pięciu wielkich obszarów składających się na mapę NY. Miasta, które jak żadne inne na świecie tytuł rapowej stolicy globu dzierżyło już po wielokroć.
Brooklyn
Przez lokalsów nazywany miastem drzew i domów. Najgęściej zaludniony obszar Nowego Jorku, sądząc po liście MC's, których wypisaliśmy poniżej, jest również - zaraz obok Queens - najbardziej płodnym rapowo fragmentem tamtejszej mapy. Przez lata cieszący się złą sławą - czego dobry przykład znajdziemy w klipie do Code of the Streets, w którym Guru z Premierem starają się bezskutecznie dojechać na Brooklyn taksówką - rejon, w skład którego wchodzą tak ikoniczne dla hip-hopu osiedla jak Bed-Stuy, Brownsville, Bushwick czy Flatbush, wychował całe tabuny utalentowanych raperów. W pierwszej kolejności należałoby wymienić oczywiście Jaya Z i Notoriousa B.I.G. Zanim jednak ta dwójka nawinęła wspólnie numer Brooklyn’s Finest, to morze bloków i kamienic, ulic, winkli i chodników reprezentowali już staroszkolni weterani w osobach Fab Five Freddy’ego i Big Daddy’ego Kane’a. Złotą erą - nie tylko dla całej kultury hip-hopowej, ale również dla jej brooklyńskiego przedstawicielstwa - były natomiast lata 90., w których tę właśnie cząstkę Wielkiego Jabłka sławiły na bitach takie składy, jak Gang Starr, M.O.P., Black Moon czy Heltah Skeltah oraz indywidualności pokroju Busta Rhymesa, Jeru the Damaja czy AZ. A że dziś królem Nowego Jorku mianuje się 6ix9ine, a swoje pięć minut sławy od kilku lat świętuje od dawna zasłużony w bojach El-P, wygląda na to, że Brooklyn pomimo postępującej gentryfikacji wciąż jest niesamowicie płodnym rapowo miejscem.
Reprezentanci: 6ix9ine, Afu-Ra, Angie Martinez, AZ, Big Daddy Kane, Billy Danze, Buckshot, Busta Rhymes, Chubb Rock, Daddy-O, Desiigner, DJ Evil Dee, Easy Mo Bee, El-P, Erick Arc Elliott, Fab Five Freddy, Fabolous, Foxy Brown, Guru, GZA, Hell Razah, Ill Bill, Jay-Z, Jaz-O, Jean Grae, Jeru the Damaja, Joell Ortiz, Joey Bada$$, Junglepussy, Just-Ice, Killah Priest, Kool Rock-Ski, Lil‘ Fame, Lil‘ Kim, Louis Logic, Louiville Sluggah, M-1, Maino, Masta Ace, Masta Killa, MC Lyte, MCA, Meechy Darko, Memphis Bleek, Mike D, Mos Def, Mr. Walt, Necro, OC, Ol‘ Dirty Bastard, Papoose, Prodigal Sunn, Prince Markie Dee, Pumpkinhead, Q-Unique, Queen Pen, Rock, Saigon, Sean Price, Shabaam Sahdeeq, Shabazz The Disciple, Sheek Louch, Shyne, Skyzoo, Special Ed, Starang Wondah, Steele, stic.man, Talib Kweli, Tek, The Notorious B.I.G., Tony Touch, Torae, Uncle Murda, Zombie Juice
Bronx
Wysunięty najdalej na północ, dosyć późno włączony w administracyjny obszar Nowego Jorku rejon, z którego wywodzą się tak legendarne postaci, jak DJ Kool Herc, Grandmaster Flash czy Afrika Bambaataa jest prawdziwą kolebką kultury hip-hopowej i miejscem, w którym zarejestrowano pierwsze skrecze, pierwsze bity i pierwsze wersy kładzione pod nie przez pierwszych MC's. W ogromnej mierze opustoszały i wyniszczony, w latach 70. przypominający bardziej obrazy z miejsc ogarniętych wojną niż będących częścią jednej z największych metropolii świata. A jednak południowy Bronx okazał się żyznym gruntem dla raczkującego dopiero nowego gatunku, który w kolejnych dekadach miał zrewolucjonizować nie tylko muzykę, ale i całą popkulturę. I właśnie od tych pionierskich linijek, które nawijali tam Busy Bee, Grandaster Caz czy Melle Mel, wzięła swój początek niesamowicie utalentowana linia raperów. Należeli do niej między innymi Slick Rick, KRS-One, Big Pun czy Kool Keith, a ich spuściznę kontynuują obecnie Cardi B czy A Boogie wit da Hoodie. I choć po złotych czasach oldschoolu ta lądowa cząstka Wielkiego Jabłka utraciła swoją dominującą pozycję na hip-hopowej mapie Nowego Jorku, to na pewno jeszcze nieraz zaskoczy nas jakimś młodym talentem reprezentującym kolejne pokolenie wychowanków tych pierwszych block parties, które odbywały się w latach 70. właśnie na Bronxie.
Reprezentanci: A Boogie wit da Hoodie, Afrika Bambaataa, AG, Big Pun, Busy Bee, C-Rayz Walz, Canibus, Cardi B, CL Smooth, Corey Gunz, Cuban Link, D-Nice, Diamond D, DJ Kool Herc, Doug E. Fresh, Drag-On, Fat Joe, French Montana, Geechi Suede, Grap Luva, Grand Wizard Theodore, Grandmaster Caz, Grandmaster Flash, Heavy D, Hell Rell, Kid Capri, Kool Keith, KRS-One, Kurtis Blow, Lord Finesse, Lord Tariq, Melle Mel, Nine, Percee P, Pete Rock, Peter Gunz, Posdnous, Positive K, Remy Ma, Sadat X, Sonny Cheeba, Scott La Rock, Slick Rick, Swizz Beatz, Tim Dog
Manhattan
Najmniejszy, a jednocześnie najgęściej zaludniony, wyspiarski obszar Nowego Jorku z pozoru kojarzy się bardziej z wielkim biznesem niż z rapem. Jednak w jego skład wchodzi swoiste miasto w mieście, czyli Harlem, a do tego na hip-hopowej mapie Stanów Zjednoczonych wielkimi literami zapisały się również takie rejony, jak Hell’s Kitchen czy TriBeCa. To stamtąd właśnie wywodziło się kilku znaczących oldschoolowych raperów, takich jak Spoonie Gee, Biz Markie i Kool Moe Dee, to tu wychowywał się reprezentant Beastie Boysów - Ad Rock i to tu też urodził się MC przez większość słuchaczy kojarzony z Los Angeles, a z początku noszący nawet pseudonim MC New York, czyli Tupac Shakur. To na tym cienkim pasie ziemi, nazywanym często po prostu The City, powstały tak istotne dla historii rapu składy, jak Dipset, Cannibal Ox, Ratking czy A$AP Mob i to tu swoją hip-hopową edukację odbierały tak wielkie indywidualności, jak Sean Puffy Combs czy Big L. I choć rejon ten nigdy nie był kojarzony z hucznymi, nielegalnymi block parties ani innymi przejawami ulicznej kultury, to sam Nas opowiadał swego czasu jednemu z naszych redaktorów, że często razem ze swoją załogą przekraczał most, przy którym mieszkali i z Queensbridge wybierał się właśnie na Manhattan.
Reprezentanci: 2Pac, Ad Rock, A$AP Ferg, A$AP Nast, A$AP Rocky, A$AP Twelvyy, A$AP TyY, Azealia Banks, Big L, Biz Markie, Black Rob, Cam’Ron, Dave East, DJ E-Z Rock, Immortal Technique, Jae Millz, Jim Jones, Joe Budden, Juelz Santana, Kool Moe Dee, Mase, MF Grimm, Mike D, Mims, Princess Nokia, Rob Base, Sean Combs, Smoke DZA, Spoonie Gee, Vado, Vast Aire, Vordul Mega, Wiki
Queens
Największy okrąg Nowego Jorku i jednocześnie jedno z jego dwunastu historycznych hrabstw. W skład tego ogromnego obszaru wchodzą tak dobrze kojarzone z rapowych wersów osiedla i kwartały, jak Queensbridge, Corona, Hollis czy Jamaica. A o tym, jak długie hip-hopowe tradycje ma ta właśnie cząstka Wielkiego Jabłka, najlepiej świadczy beef, jaki w połowie lat 80. wybuchł pomiędzy reprezentantami Juice Crew a Boogie Down Productions. Poszło o to, która z ich małych ojczyzn dała początek całej tej ulicznej kulturze, o której tak często się rozpisujemy. Żeby prześledzić natomiast całą chronologię kładzenia wersów pod bity, w której to dyscyplinie reprezentacja Queens od blisko 40 już lat ma zasługi większe niż wiele innych amerykańskich miast razem wziętych, trzeba by było napisać nie notkę i nie artykuł nawet, ale książkę, albo i serię. Bo od kiedy Marley Marl zaczął składać pierwsze bębny, a Roxanne Shante… obrażać innych MC’s, przez złotą erę lat 90., która złotą jest dziś nazywana w ogromnym stopniu przez dokonania takich grup, jak A Tribe Called Quest, Organized Konfusion czy Mobb Deep, aż po aktualną królewską pozycję Nicki Minaj, to właśnie przedstawiciele tych betonowych projektów niejednokrotnie redefiniowali kanon tego, co rapem jest w ogóle nazywane.
Reprezentanci: 50 Cent, Action Bronson, Akinyele, Ali Shaheed Muhammad, Apani B, Big Noyd, Blaq Poet, Capone, Consequence, Cormega, Craig G, Despot, DMC, Freaky Tah, Fredro Starr, G.O.D. Pt. III, Grafh, Granddaddy I.U., Havoc, Ja Rule, Jam Master Jay, Jarobi White, Jungle, JuJu, Killa Sha, Kool G Rap, Large Professor, Littles, LL Cool J, Lloyd Banks, Marley Marl, MC Jin, MC Search, MC Shan, Mr. Cheeks, Nas, Nature, Nicki Minaj, Noreaga, Pepa, Pharoahe Monch, Phife Dawg, Prince Po, Prodigy, Psycho Les, RAMM:ΣLL:ZΣΣ, Rich the Kid, Roxanne Shante, Royal Flush, Run, Q-Tip, Salt, Sticky Fingaz, Stretch, The Lady of Rage, Tony Yayo, Tragedy Khadafi, Twin Gambino, Ty Nitty, Wacka Flocka Flame, Young MC
Staten Island
Wyspiarski okrąg Nowego Jorku na rapowej mapie miasta na dobre umiejscowili dopiero przedstawiciele Wu-Tang Clanu. Pomimo swojej gęstej zabudowy mieszkaniowej, postrzegany przez nowojorczyków jako prowincja, wielki obszar, na który dostać się można jedynie mostem bądź promem, od 1993 roku większości słuchaczy rapu kojarzy się więc z lennem Shaolin i 36. komnatami rozlokowanymi po okolicznych czynszówkach. Zanim jednak załoga skupiona wokół RZA poczęła sławić swoją małą ojczyznę na bitach, tę południową cząstkę Wielkiego Jabłka reprezentował już oldschoolowy zespół r’n’b The Force MDs. Poza tymi dwoma szeroko kojarzonymi składami Staten Island nie jest szczególnie płodnym muzycznie rejonem, a pośród wywodzących się stamtąd MC's w świadomości hip-hopowych słuchaczy istnieje właściwie tylko spora grupa mniej lub - rzadziej - bardziej uzdolnionych MC’s, zrzeszonych pod szyldem Wu-Family. Na tych samych podwórkach, co Ghost, Rae czy Meth, wychowywali się bowiem min. Capadonna, Shyheim, Solomon Child czy żeńska formacja Deadly Venoms.
Reprezentanci: Capadonna, Champ MC, Finesse, Ghostface Killah, Inspectah Deck, J-Boo, Khalil, Lil Que, Mercury, Method Man, N-Tyce, Raekwon, RZA, Shyheim, Solomon Child, Stevie D Lundy, T.C.D., U-God, Zieme Capers