Alternatywa dla Vibera, WhatsAppa czy instagramowego czatu? A może zwyczajnie bezpieczny sposób komunikacji i gwarancja zachowania - tak cennej w erze digitalu - prywatności?
Nie tylko pandemia koronawirusa, cenzura w social mediach oraz liczne strajki i protesty - chwiejące w ubiegłym roku posadami wielu rządów - doprowadziły do wzrostu popularności komunikatorów spoza głównego obiegu. Stajemy się coraz bardziej świadomi tego, że wielkie korporacje nadużywają naszej prywatności, co ma miejsce choćby ze względu na korzyści płynące z reklam i sprzedaży danych personalnych. Nie potrzeba doktoratu, żeby zdawać sobie sprawę, jak może odbijać się to na użytkownikach aplikacji, które nie zapewniają bezpieczeństwa i nie chronią poufnych informacji. Często działa to przecież wręcz odwrotnie: chodzi o wydobycie danych, przechowywanie ich, a później handel. To czysty biznes.
Szyfrowane komunikatory mają wiele zastosowań. Ich główną zaletą jest poufność; przekonanie, że wysłana wiadomość pozostaje wewnętrzną sprawą nadawcy i adresata. Hype na alternatywne komunikatory to nie tylko zasługa izolacji czy nadmiaru wolnego czasu, ale też świadomości monitorowania przez instytucje, z którymi lepiej nie mieć do czynienia. I nie chodzi o żadne teorie spiskowe. To również przestrzeń w sieci, gdzie można poczuć większą swobodę i nie ulegać paranoi, że ktoś nas śledzi, wykorzystuje lub podsłuchuje, jak ma to miejsce w przypadku komunikatorów należących do techowych gigantów.
W niedalekiej przyszłości takie komunikatory mogą zostać ostatnim bastionem prywatności w kontekście bezpośredniej wymiany informacji. Choć jest z nimi związane pewne ryzyko, a użytkownicy powinni nieustannie stosować zasadę ograniczonego zaufania.
Kolejne pytanie brzmi: jak te aplikacje poradzą sobie z hardkorowym przyrostem userów, pochodzących także z kierunków postrzeganych jako kontrowersyjne. Kiedy były prezydent Stanów Zjednoczonych - Donald Trump został zbanowany na Twitterze czy Facebooku, a w konsekwencji zablokowano dostęp do skrajnie prawicowej platformy Parler - usunięto ją wtedy m.in. z Google Store czy AppStore - momentalnie odnotowano migrację użytkowników do Telegrama czy Signala.
Oto kilka szyfrowanych komunikatorów, które wyróżniają się na tle konkurencji dbałością o prywatność. Ich użytkowanie można rozważyć jako alternatywę dla korporacyjnych produktów, gdzie wprowadzanie przyjaznych funkcji często stanowi jedynie sprytny kamuflaż...
Threema
Do największych atutów Threemy należą szyfrowane rozmowy telefoniczne oraz możliwość zachowania pełnej anonimowości. Aplikacja nie trzyma naszych danych, a wysyłane wiadomości nie są przechowywane na żadnym ich serwerze. Podobnie zresztą jak kontakty. No i nie trzeba podawać przy rejestracji swojego maila czy logować się przez inne konto. To duży plus, mając na uwadze potencjalne ataki hakerskie i możliwość wyciągnięcia informacji z zewnętrznych serwerów.
Jakie atrakcje oferuje Threema? Szyfrowanie end-to-end, co oznacza, że wiadomości są ujawniane tylko na urządzeniach osób, które między sobą rozmawiają i nie są odszyfrowywane przez pośredników. Wysyłanie zdjęć, video, notatek głosowych czy udostępnianie lokalizacji - wszystko jest. Wygląd aplikacji jest raczej prosty i niewyróżniający się niczym specjalnym, ale przecież nie o to tutaj chodzi.
Signal
Jedna z najpopularniejszych apek używanych do komunikowania się z intencją zachowania pełnej prywatności. Ciekawostka numer jeden: jednym z jej twórców jest Brian Acton, współzałożyciel WhatsAppa. Ciekawostka numer dwa: regularnie korzystał z niej m.in. Edward Snowden.
Signal uważany jest za software dbający o wrażliwe dane i nieudostępniający ich na zewnątrz. End-to-end? Jak najbardziej. Open source? Też jest. Niezależność? Tak. Ochrona przed udziałem osób trzecich? Również. Generalnie - jeśli szukacie optymalnego, szyfrowanego komunikatora, Signal będzie - na ten moment - najlepszą opcją. Jest łatwy w użytkowaniu, nie wygląda źle, posiada blokadę na PIN, a za jego pośrednictwem można wysyłać notatki głosowe, pliki, zdjęcia, video oraz tworzyć grupowe czaty. W przypadku zdjęć np. z protestów aplikacja rozmywa twarze uczestników, żeby nie doszło do ich identyfikacji. I najważniejsze: firma nie dysponuje treściami, które przekazywane są w DM-ach.
Może nie powala designem i mnogością innowacyjnych feature’ów, ale doskonale spełnia swoją rolę. Do rozpoczęcia użytkowania wystarczy numer telefonu. Minusy? Mówi się, że Signal może przyciągać negatywnie nacechowane zachowania, szemrane organizacje i ich wątpliwe - także względem prawa - motywacje. Przykład? Aktywność skrajnie prawicowej organizacji Proud Boys. W gestii włodarzy Signala leży profilaktyka zapobiegająca wysypowi treści, które mogłyby prowadzić do niechcianych konsekwencji. Trzeba mieć to na uwadze.
Korzystając z Signala po prostu czujesz się bezpieczniej. Jest darmowy, finansowany z donacji, nie wyświetla reklam, jest niezależny i stworzony w konkretnym celu - dbania o prywatność w sieci. Apce zaufało już ponad sto milionów osób na całym świecie i wygląda na to, że w obecnych czasach to najrozsądniejsza opcja.
Telegram
Drugi obok Signala komunikator, którego popularność znacząco skoczyła w 2020 roku. Wiele wskazuje na to, że kolejne miesiące również będą stały tutaj pod znakiem wzrostów. Co ciekawe - rosyjska aplikacja Telegram posiada znacznie większą rozpoznawalność od swojego konkurenta, bo w chwili obecnej korzysta z niej pięćset milionów użytkowników - z czego aż dziewięćdziesiąt milionów dołączyło w styczniu. Trzeba przyznać, że te liczby brzmią imponująco.
Co odróżnia ją od Signala to fakt, że opcja szyfrowania end-to-end nie jest ustawiona z defaultu. Trzeba przyznać, że jest to spory mankament. Nie każdy musi pamiętać o jej włączeniu. Dwa - komunikator nie jest całkowicie open source'owy. Poza tymi wadami - Telegram posiada dość klasyczne udogodnienia: videorozmowy, notatki głosowe, czaty grupowe, znikające wiadomości oraz możliwość autodestrukcji konta po określonym czasie. Czyli generalnie jest przyzwoicie, byleby pamiętać o trybie Secret, w którym mamy pewność, że nikt - poza adresatami - nie obserwuje naszej aktywności. I nie ufać bezgranicznie, bo firma stojąca za Telegramem - koniec końców - zbiera pewne dane o swoich użytkownikach.
Wire
Zdecydowanie mniej popularna, ale warta rozważenia opcja. Podobnie jak w przypadku większości komunikatorów w tym zestawieniu - Wire również posiada domyślnie ustawione szyfrowanie end-to-end. Wszystkie dostępne funkcje znajdują się pod ścisłą ochroną względem danych i prywatności. Z aplikacji można korzystać w darmowej wersji dla indywidualnych userów oraz płatnej dla biznesowych.
Silence
Nazwa adekwatna do oferowanych usług. Jeśli nadal lubicie wysyłać do siebie SMS-y lub znajdziecie się w środku lasu bez dostępu do internetu, Silence może okazać się trafionym wyborem. Aplikacja posiada znakomitej jakości szyfrowanie end-to-end w opcji open source (to samo, co Signal), przez co użytkownicy mogą obserwować, jakie zmiany zachodzą w kodzie i jak specjaliści aktualizują kod w celu ulepszania zabezpieczeń. Do tego blokada robienia screenshotów - całkiem sprytna i niekiedy przydatna możliwość. Niekoniecznie alternatywa dla Signala czy Telegrama, a raczej uzupełnienie. Podsumowując: warto.