Wyjaśniamy krok po kroku, o co chodzi w głośnej aferze z udziałem youtuberów

Koniec milczenia, odsłaniamy prawdę o polskim YouTube i czasach, gdy podrywanie 13-14-latek było normą – tak 24 września dziennikarz Spider's Web+, Jakub Wątor, zapowiedział film, który ruszył lawinę.

Wideo jest zapisem 40-minutowej rozmowy Wątora z 24-letnią Olą, działającą w sieci jako Olciak93, która dekadę temu nagrywała filmiki z grania w Minecraft. Szybko nawiązała kontakt z innymi graczami oraz youtuberami; wspólnie rozmawiali na czatach, spotykali się podczas corocznego konwentu Poznań Game Arena. Jedną z tych osób był Stuu.

Stuu – właśc. Stuart Burton, jeden z najpopularniejszych polskich youtuberów w historii, pierwszy gamer, którego kanał przebił milion subskrypcji na YouTube (obecnie kanał Stuu liczy 4.23 mln subskrybentów). Autor Teamu X – sieciowego projektu, w którym grupka influencerów zamieszkała w wynajętym domu, a kamery dokumentowały ich codzienne życie.

Rozmówczyni Wątora nawiązała z nim bliski kontakt przez sieć. Na tyle bliski, że Burton prosił ją o pikantne zdjęcia, choć Ola miała wówczas 13 lat.

Inny z youtuberów, który też prosił ją o odważną fotkę, dostał ją, a później wrzucił do sieci. Olciak93 była przez to linczowana przez innych użytkowników, padła ofiarą victim blamingu, usiłowała popełnić samobójstwo.

Victim blaming – określenie sytuacji, w której za dane zdarzenie obwinia się jego ofiarę

W rozmowie z Wątorem opowiadała, że starsi, mający ponad 20 lat youtuberzy komplementowali ją, mówiąc, że jest bardzo dojrzała jak na swój wiek. Wspominała też, że na komunikatorze Teamspeak rozmawiali między sobą o tym, jak namówić 14-latki, by te wysyłały im zdjęcia nagich piersi.

To nagranie pojawiło się pod koniec września. Tymczasem już w 2020 roku youtuberka Sukanek, przez długi czas bliska znajoma Stuu, opublikowała nagranie, w którym zapłakana opowiadała, że bliska jej osoba skrzywdziła dziecko. Jak mogłam żyć z taką osobą, jak mogłam tego nie widzieć? – pytała do kamery Sukanek.

W tym samym roku emocjonalnego instagramowego live'a zamieszcza Fagata.

Fagata – właśc. Agata Fąk, influencerka, raperka, zawodniczka MMA, była partnerka Stuu

I przyznaje w nim, że musi się wypłakać, choć wie, że poniesie za to straszne konsekwencje. Już nie mam siły, uważajcie na tę osobę – mówi, a widzowie zgodnie uważają, że chodzi o Stuu.

Do sieci trafiła też rozmowa Sukanek z Fagatą, dotycząca osoby, która miała skrzywdzić 13-latkę.

W maju 2020 roku Burton znika z internetu. Od tej pory na jego kanał nie trafił żaden nowy film. Padają głosy, według których Stuu miał zostać zaszantażowany – albo zawiesi karierę, albo na wierzch wypłyną kompromitujące go materiały. Sam Burton tłumaczył odejście z internetu poważnymi problemami psychicznymi.

***

26 września, dwa dni po publikacji filmu Wątora, 19-letnia Laura Klaus nagrała TikToka, w którym oskarża Gargamela o stosowanie wobec niej przemocy fizycznej i psychicznej.

Gargamel – właśc. Jakub Chuptyś, youtuber, prezenter, okazjonalnie DJ. Wielokrotnie nagrywał filmy, w których piętnował działania innych twórców internetowych, przez co bywał nazywany sumieniem internetów.

Klaus była jego partnerką w latach 2020-2021. Kiedy zaczęli się spotykać, ona miała 16 lat, Gargamel 25. Dziewczyna wspomina, że była ofiarą groomingu ze strony partnera.

Grooming – działania osoby dorosłej, mające na celu nawiązanie relacji seksualnej z osobą niepełnoletnią, często za pośrednictwem internetu

Od początku relacji Kuba (imię Gargamela – przyp. red.) był przemocowy, cały czas mnie kontrolował – opowiada dziewczyna. W przytaczanych przez nią nagraniach słychać zarówno Gargamela, który krzyczy na nią i szarpie, jak i samą Laurę, nagrywającą głosówkę o tym, że boi się swojego chłopaka. Zarzuca mu uzależnienie od alkoholu, które finalnie było jedną z przyczyn rozpadu ich związku. Przyznaje, że Gargamel doprowadził ją do tak złego stanu psychicznego, że tuż po swoich 18. urodzinach chciała popełnić samobójstwo. Dlaczego dopiero teraz zdecydowała się o tym opowiedzieć? Bo przedtem bała się reakcji fanów Gargamela.

Tego samego dnia Gargamel opublikował przeprosiny, w których przyznał się do przemocowego zachowania wobec byłej partnerki. Miały być powiązane z jego uzależnieniem od alkoholu; Gargamel podkreślał, że w 2021 roku udał się na odwyk, a terapia trwa do dziś. Ale ludzie argumentowali, że ten sam człowiek, który kreował się na obrońcę kobiet, okazał się przemocowcem. Od Gargamela błyskawicznie odciął się Bartek Sitek, człowiek, który wraz z nim współtworzył Dwóch Typów Podcast. Jestem przerażony przemocą werbalną i fizyczną, której Kuba dopuścił się wobec Laury, jest ona nieakceptowalna. Czuję złość i smutek, że osoba, której ufałem, okazałą się do tego zdolna – napisał Sitek. I również tego samego dnia Paweł Rosa, autor youtube'owego kanału Lakarnum, sam przyznał się, że pisał niestosowne wiadomości do 16-letniej dziewczyny.

***

Minęły kolejne dwa dni i do sieci trafiło kolejne nagranie – oskarżenie popularnego youtubera. Dla wielu szczególnie szokujące, bo jego bohater, Krzysztof Gonciarz, od lat podkreślał swoje lewicowe poglądy i poparcie dla ruchów feministycznych.

Krzysztof Gonciarz – youtuber, twórca internetowy, były dziennikarz. Jego wystawa Tokio 24, dokumentująca życie w stolicy Japonii, gdzie Gonciarz przez pewien czas mieszkał, była najpopularniejszą w historii krakowskiego Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha.

Gonciarz wspierał Strajki Kobiet, był jedną z twarzy Kampanii Przeciwko Homofobii, nakręcił słynne wideo, w którym jeździł wynajętą ciężarówką za tzw. ciężarówką anty LGBT i zagłuszał homofobiczne treści emitowane z głośnika pojazdu. Tymczasem według modelki Darii Dąbrowskiej zarówno ona, jak i dwie inne dziewczyny, które co prawda nie chciały wystąpić przed kamerą, ale poprosiły ją o przeczytanie ich historii, były przez niego poniżane.

Gonciarz miał m.in. wykorzystywać uzależnienie od alkoholu jednej z nich tylko po to, żeby utrzymywać z nią kontakty seksualne – był jedną z niewielu osób, które w ogóle chciały z nią rozmawiać. Drugą poniżał pod płaszczykiem żartów, m.in. witając na lotnisku z napisem Pojemnik na spermę. Chwilę po publikacji filmu Darii Dąbrowskiej na instagramie modelki i didżejki Hani Koczewskiej pojawiły się screeny rozmowy z Gonciarzem, podczas której namawiał ją na seks. Ućpam cię tak, żebyś nie wiedziała co się dzieje, spuszczę na pysk i wyślę do sklepu – pisał.

Gonciarz też przeprosił i też podkreślił, że pozostaje w terapii. I również jego przeprosiny nie przekonały internautów.

***

Największym szokiem był jednak film Sylwestra Wardęgi, opublikowany na YouTube 3 października. W 28-minutowym wideo Wardęga ujawnia obrzydliwe rzeczy, jakich miał dopuszczać się Stuu – sieciową rozmowę z 13-latką, podczas której fantazjuje o seksie z nią, upijanie 14. i 15-letnich dziewczyn we własnym mieszkaniu czy rozmowy, w których uważał, że każdy facet upija laski, to przecież normalne. I że być może wkrótce będzie przyzwolenie na seks z 12-latkami, skoro w innych krajach jest to rzekomo normalne.

Jakby tego było mało, Wardęga ujawnił, że pobocznymi bohaterami tych mrocznych historii byli Marcin Dubiel, Fagata oraz Boxdel. Czyli jedne z absolutnie najpopularniejszych postaci polskiego internetu.

Marcin Dubiel – youtuber, członek Teamu X, zawodnik MMA

Boxdel – właśc. Michał Baron, youtuber, piosenkarz (znany także jako Masny Ben), jeden z udziałowców federacji Fame MMA (3.10 został wykluczony ze spółki)

Ten pierwszy, blisko zaprzyjaźniony ze Stuu, miał nie tylko kryć wybryki kolegi, ale i samemu wysyłać obleśne wiadomości do nieletnich dziewczyn, zresztą podobnie jak Boxdel. Z kolei Fagata publicznie zaprzeczała, że wie o czymkolwiek, ale w wiadomościach ujawnionych przez Wardęgę czarno na białym widać, że nie tylko wiedziała, ale i zastanawiała się, czy nie zgłosić sprawy na policję. A to nie koniec, bo Sylwester Wardęga już zapowiedział, że inny youtuber, Konopsky, ma opublikować nagrania demaskujące obrzydliwe zachowania innych znanych youtuberów. A cała afera została ochrzczona przez media mianem Pandora Gate.

***

Wardęga powiedział, że zgłosił sprawę odpowiednim służbom. Ale głos w tej sprawie zabrał nawet premier Mateusz Morawiecki, zapowiadając, że polecił pilnie działania w sprawie wyjaśnienia kontaktów youtuberów z nieletnimi. Ostrzegam wszystkich, którzy chcą krzywdzić dzieci: spotka was kara najbardziej dotkliwa z możliwych – napisał Morawiecki na swoim profilu X.

Tekst będzie aktualizowany na bieżąco.