W zależności od tego, jak szybko odpadniemy z mistrzostw świata, będziecie mieli mało, więcej lub całkiem dużo czasu na seanse.
Dobra, żart – jeśli nie jesteście z tych, których do czerwoności rozpala pojedynek Katar – Ekwador, to zgodzicie się, że poważne granie zaczyna się od fazy play off. Natomiast i tak większość z nas będzie od niedzieli w stanie futbolowej gorączki. Rozkminy dotyczące tego, czy Kane obroni tytuł króla strzelców, albo czy na Argentynę trójką, czy czwórką w obronie, zdominują dyskurs publiczny. Nie warto leczyć się z tej gorączki, to przecież tylko jeden miesiąc raz na cztery lata.
Dlatego proponujemy brak odpoczynku od piłki nożnej nawet pomiędzy spotkaniami. Polskojęzyczne platformy streamingowe są pełne filmów i seriali poświęconych futbolowi. My wybieramy trzy dziesiątki tych, które prezentują się najciekawiej. Fabuły, dokumenty, biografie, hagiografie – pełen przekrój.
Ciemna strona piłki nożnej
Zacznijmy od produkcji, która bezpośrednio dotyka najważniejszego piłkarskiego wydarzenia roku, mistrzostw świata w Katarze. Najważniejszego – i tego, które jest owiane największymi skandalami. Dokumentaliści Heidi Blake i Jonathan Calvert przez długie miesiące zbierali materiały do swojego miniserialu Piłkarski puchar świata na sprzedaż. I próbowali odpowiedzieć na pytanie – jak to jest, że kraj bez tradycji piłkarskich, bez wielkich stadionów, bez żywego zainteresowania futbolem w społeczeństwie otrzymał prawa do organizacji tak wielkiej imprezy. Zwłaszcza, że cieniem na mistrzostwach kładą się wszystkie te historie z łamaniem praw człowieka i niegodnym traktowaniem pracowników, jakie od lat wypływają do mediów. Premiera serialu odbędzie się 20 listopada na HBO Max, dokładnie w dzień rozpoczęcia mundialu.
Pozostając w temacie – Tajemnice FIFA, jedna z flagowych premier Netfliksa na listopad (miniserial możecie już obejrzeć na tej platformie). Tu też będzie sporo o przyznaniu mistrzostw Katarowi, ale poza tym widzowie otrzymają kompleksowy, ponury obrazek Międzynarodowej Federacji Piłki Nożnej, o której jej szef, niesławny Gianni Infantino (to ten, który apelował, żeby zawiesić wojnę na czas mundialu), mówi wprost: stała się organizacją przestępczą. Albo, jeśli już mówimy o postępującej degradacji globalnej piłki (niekoniecznie w wymiarze sportowym, bardziej moralnym) – nowa produkcja Viaplay, Super Chciwość: walka o futbol. To zapis tego, co działo się podczas 48 godzin, gdy najpierw szybko powołano Europejską Super Ligę, by potem równie szybko z niej zrezygnować. Wizja rozgrywek, w których co roku występują te same, najbogatsze zespoły na kontynencie, była jak z kapitalistycznego koszmaru. Film możecie już oglądać na Viaplay.
Teraz dwa seriale dokumentalne w sam raz dla tych, którzy chcieliby się dowiedzieć o historii piłki nożnej. Idealną przystawką do mundialu wydaje się netfliksowa produkcja Złote Gwiazdy: Historia mistrzostw świata w piłce nożnej. I wszystko tu jest właściwie zawarte w tytule. Trzy godzinne epizody, najpiękniejsze gole, najsłynniejsze mecze. Co prawda nietrudno oprzeć się wrażeniu, że blisko stuletnia historia mundiali zasługuje na znacznie obszerniejszą produkcję, ale cieszmy się tym, co mamy. A mamy też kolejną rzecz od HBO Max (i kolejną, która pojawi się na tej platformie w najbliższą niedzielę, 20 listopada), 11 strzałów: ciemna strona piłki nożnej. Czyli wszystkie patologie i kryminalne akcje, które są powiązane z piłką nożną, ale dzieją się gdzieś za nią. To akurat tytuł, który zapowiada się bardzo ciekawie, bo porusza tematykę, której wielu dokumentalistów zwyczajnie bało się chwytać.
Wybierz swojego ulubionego Ronaldo
Panie Tadeuszu, kategoria: dokumenty o piłkarzach. Który z wybitnych napastników miał ksywkę Boski Kucyk? To akurat łatwe, skoro boiskowy pseudonim słynnego Roberto Baggio jest nawet w tytule netfliksowego dokumentu o jego postaci. Facet generalnie jest ciekawym przypadkiem. Choć jest jednym z najlepszych napadziorów w historii Serie A (205 bramek) i włoskiej kadry, to i tak większość kibiców pamięta go głównie z tragicznie przestrzelonego karnego w finale World Cup '94. A po zakończeniu kariery totalnie odciął się od świata futbolu i zamieszkał gdzieś na prowincji, gdzie co rano rąbie drwa i oporządza ogród. Poznajcie jego historię w dokumencie Netfliksa.
Zresztą biografii pojedynczych zawodników jest na streamingach naprawdę sporo. Zostańmy na Netfliksie i wymieńmy parę z nich: Neymar, Ronaldo, Antoine Griezmann, Anelka, Pele, Ronaldo vs Messi... Jak widać sportowi dokumentaliści w kwestii tytułów nie bawią się w niedopowiedzenia. My szczególną uwagę zwrócilibyśmy na dwie pozycje. Transfer Luisa Figo opowiada o czymś więcej, niż tylko postaci wybitnego portugalskiego zawodnika. To historia walki pomiędzy odwiecznymi rywalami o prymat w La Liga: FC Barceloną i Realem Madryt. Figo czarował w tej pierwszej drużynie, by w 2000 roku zszokować piłkarski świat i zdecydować się na transfer do Madrytu. Tym samym stał się najbardziej znienawidzoną osobą w Katalonii (słynny moment, gdy podczas jednego ze spotkań Realu fani Barcelony rzucili w niego świńskim łbem; pomyśleć, że ktoś pofatygował się z nim na stadion i przeszedł przez wszystkie kontrole tylko po to, żeby rzucić łbem w piłkarza). I przy tym kluczowym elementem madryckiej drużyny Galacticos. Oraz kartą przetargową dla Florentino Pereza w wyścigu o stanowisko prezesa Realu.
Bardzo ciekawie zapowiada się też biografia człowieka o wiele mniej rozpoznawanego od wymienionych tu piłkarzy, Fatiha Terima. Z netfliksowego Terim dowiecie się, kim jest guru tureckiej myśli szkoleniowej, gość, który wygrał z Galatasaray Stambuł Puchar UEFA (największy sukces w historii tamtejszej piłki klubowej), a z kadrą Turcji brązowy medal na Euro 2008. Ale to także portret zupełnie zwariowanego uniwersum piłkarskiego nad Bosforem. Kraju, w którym po dobrym meczu kibice potrafią nosić piłkarzy na rękach (dosłownie), a po złym – rzucać w nich kamieniami. Dobrze jest czasem poobcować z futbolem nieco bardziej egzotycznym, a takim jest na pewno piłka nożna w Turcji. Aha, pozostając przy dokumentalnych biografiach konkretnych ludzi świata piłki – na Amazon Prime obejrzycie filmy o Wayne Rooneyu, Tonim Kroosie i Rio Ferdinandzie (nazywają się dokładnie tak, jak ich bohaterowie), a na Viaplay dokument poświęcony Christianowi Eriksenowi, filarowi reprezentacji Danii, który dostał zawału serca podczas spotkania z Finlandią na Euro 2020. A kiedy wszyscy myśleli, że ledwo uchodzący z życiem Eriksen da sobie spokój z karierą – on wrócił. I gra w Manchesterze United. Nie zapominajmy też o Ronaldo, ale tym starszym – także na Viaplay obejrzycie dokument o jego życiu, The Definitive Story of Ronaldo.
W kupie raźniej
Skoro już mówimy o Ronaldo, to warto wspomnieć, że Brazylijczyk jest jednym z dwudziestu jeden piłkarzy, którzy wywalczyli więcej niż jedno mistrzostwo świata. I o ile w 1994 roku cały mundial przesiedział na ławce rezerwowych, o tyle osiem lat później był najważniejszym ogniwem zwycięskiego składu, do zdobytego pucharu dorzucając też indywidualne wyróżnienie dla króla strzelców tej imprezy. O drodze Brazylii do mistrzostwa opowiada dokument Brazil 2002: The Real Story, jaki zobaczycie na Viaplay. A na Amazon Prime inny dokument o Canarinhos: All Or Nothing: reprezentacja Brazylii.
Leonardo Bonucci. Giorgio Chiellini. Jorginho. Wyczyniający cuda w bramce Gianluigi Donnarumma. Na ławce trenerskiej Roberto Mancini. Ta drużyna i ten finałowy mecz, w którym po rzutach karnych Włosi pokonali Anglików, na Półwyspie Apenińskim będzie się wspominać przez kolejne dekady. Tak samo jak zwariowane mistrzostwa Europy 2020, przesunięte ze względu na pandemię na lato 2021. Kolejny z dokumentów pt. portret drużyny, sięgającej po najwyższy laur, zobaczycie na Netfliksie. Azzuri: droga Włochów na Wembley trwa tylko godzinę, ale emocji tam co niemiara.
Na Viaplay jest jeszcze film Green Lions, opowiadający o niesamowitej ekipie Kamerunu, która podbiła serca widzów mistrzostw świata w 1990 roku. Afrykańczycy dotarli tam aż do ćwierćfinału (jako pierwsza w historii drużyna z Czarnego Lądu), gdzie dopiero po dogrywce przegrali z Anglią. Zdołali jednak na otwarcie imprezy wygrać z Argentyną, wówczas jeszcze dzierżącą tytuł mistrzów świata. Ale największym hitem był 38-letni Roger Milla, który już zakończył karierę, ale na potrzeby mistrzostw (i na prośbę prezydenta Kamerunu) wznowił ją, by... strzelić cztery gole na turnieju. Skład dokumentów o tzw. bohaterach zbiorowych uzupełniamy produkcjami Barca – prawdziwa historia FC Barcelony (Amazon Prime), The Football Capital of the World (Viaplay) i Kapitanowie (Netflix).
Ale, ale – nie zapominajmy o głośnym serialu dokumentalnym Witamy we Wrexham. Chodzi o tę słynną historię kupna malutkiej, walijskiej drużyny przez gwiazdy Hollywood: Ryana Reynoldsa i Roba McElhenneya. Kto by nie chciał pograć w Football Managera w realu – przejąć skromny klubik i zrobić z niego potwora. To drugie jest póki co we Wrexham wciąż w sferze marzeń, ale klub działa i ma się dobrze. Serial obejrzycie na Disney+.
I wreszcie trzy fabuły – mało, ale piłka nożna i kino nigdy nie były w udanym związku. Na Netfliksie złapiecie Gang z boiska, gdzie kurator z ośrodka poprawczego dla nieletnich chce zresocjalizować podopiecznych tak, by ci stali się wielkimi piłkarzami. W rolach głównych Dwayne Johnson i trochę zapomniany już Xzibit. A na Disney+ obejrzycie futbolową superprodukcję Gol! i komediowe Zabawy z piłką. Od razu dodamy, że w przypadku tych trzech filmów nie warto spodziewać się oscarowego kina.
Komentarze 0