W kinach można oglądać Skandal. Ewenement Molesty, w internecie obrazek o Quebonafide - mamy wrażenie, że to dopiero początek fali dokumentów o polskim rapie.
Gatunek już dawno wyszedł z pozycji niezrozumiałej, koślawo sportretowanej w Blokersach ciekawostki, a stał się naturalną częścią polskiej muzyki, co może się przełożyć na więcej historii o wyższym poziomie niż nieszczęsny dokument Latkowskiego. Ale zanim zobaczymy np. dzieje Pezeta czy Sokoła, warto przyjrzeć się innym dokumentom muzycznym.
Polska szkoła dokumentu ma na koncie wiele fenomenalnych tytułów, nie dziwi więc, że część dotyczy muzyki. Zebraliśmy kilka takich pozycji - pozwolą lepiej poznać historię polskiej muzyki, a przede wszystkim to po prostu dobre filmy. Lub kuriozalne, ale o tym za chwilę.
Wychodząc od zjednoczeniowego koncertu na OFF Festivalu, Filip Dzierżawski pokazuje skomplikowaną dynamikę i trudne relacje między członkami kultowego zespołu yassowego. Miłość to niemal idealny dokument muzyczny: ma świetny punkt zaczepienia, który pokazując teraźniejszość, buduje kompleksowy obraz przeszłości i wychwytuje unikalne momenty dźwiękowego porozumienia. Oczywiście warto ten film obejrzeć także dla muzyki, bo Miłość to jeden z najważniejszych i najlepszych zespołów polskiej alternatywy, który stworzył coś unikalnego na skalę światową.
A gdyby tak zrobić maraton muzyczny i Miłość Dzierżawskiego doprawić Olterem Krystiana Matyska? Warto, bo to ten sam gatunek muzyczny i równie dobry film. Jacek Olter był wybitnie utalentowanym perkusistą - m.in. właśnie Miłości. Znakomity dokument o muzyku rozdartym między jazzem a yassem, bardzo emocjonalny obrazek, naświetlający karierę i ostatnie chwile muzyka, który popełnił samobójstwo w 2001 roku.
Na tle bardzo dobrych dokumentów z reszty listy, kuriozum Macieja Dejczera pozytywnie wyróżnia się swoim szaleństwem. Nieodrodne dziecko epoki, zmontowany brawurowo do przesady, pełen zwrotów akcji i pociesznych scen, dokument o wyjeździe Budki Suflera na koncert w kultowym, nowojorskim Carnegie Hall dostarcza wielu wspaniałych wrażeń. Zabawnie koturnowy ton zderzony z naturalnością członków zespołu - i żelazny repertuar Budki! - to tylko początek tego, co ma do zaoferowania.
Film Zuzanny Solakiewicz o Eugeniuszu Rudniku, jednej z najważniejszych postaci Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia, postawił sobie ambitne zadanie. To nie tradycyjny dokument muzyczny, w którym gadające głowy prowadzą nas za rękę przez historię, a próba stworzenia filmu, który dopowie genialną muzykę kompozytora wizualnymi metaforami. Sam Rudnik był prawdziwym wizjonerem, a jego dźwięki imponują także dzisiaj, po kilku dekadach rozwoju muzyki elektronicznej.
Polski rock z lat 80-tych obrósł w legendę, z którą można dyskutować, ale film Gnoińskiego i Słoty sytuuje ją w sensownym miejscu. Tym miejscem jest wolność i pęd ku niej, a muzyka pokazana jest jako kolejne działanie opozycyjne wobec reżimu. Beats of Freedom to świetnie zrealizowany, ekscytujący dokument, który pokazuje, że muzyka potrafi mocno formować rzeczywistość.
Czesław Niemen, przy całym swoim muzycznym geniuszu i wizjonerstwie, był postacią bardzo skomplikowaną. Film Magowskiego próbuje oddać tę wielowymiarowość, przybliżając jego życie osobiste i złożoną relację z polityką czasów, w jakich przyszło żyć muzykowi. Wyśmienity obrazek o jednym z najważniejszych polskich artystów.
Festiwal Muzyków Rockowych w Jarocinie był niesamowitym wydarzeniem, które zainspirowało - na wiele różnych sposobów, nie tylko muzycznie - przynajmniej jedno pokolenie. Piotr Łazarkiewicz w swoim filmie o oazie wolności w chylącym się ku upadkowi PRL-u głos oddaje samym bohaterom - od tych, którzy stali na scenie, przez tych, którzy ją zorganizowali, aż do podgrzanej publiczności i władz miasta, przez co dokument działa niemal jak maszyna czasu. Fascynujący seans.
Od Miłości zaczęliśmy i Miłością kończymy, bo kojarzony dzisiaj głównie ze ścieżek dźwiękowych do filmów Smarzowskiego Mikołaj Trzaska działał również w tym legendarnym zespole. Ucho wewnętrzne Szymona Uliasza i Magdaleny Gubały to dobrze zrobiona biografia, dzięki której łatwiej zrozumieć wiele z artystycznych decyzji i osobowości brzmieniowej muzyka.
