5 lat temu wyszło "To Pimp A Butterfly". Opowiadamy o płycie przez pryzmat jej bohaterów

Aktor-milioner, odtwórca m.in. roli łowcy wampirów w serii Blade na początku dekady trafił do więzienia na trzy lata za oszustwa podatkowe. Dla Lamara staje się symbolem kruchości sukcesu Afroamerykanina w świecie urządzonym przez białych bogaczy. W wywiadzie dla MTV artysta zwracał uwagę, że nikt nie uczy przedstawicieli czarnej społeczności jak radzić sobie z sukcesem, a potem za tę niewiedzę zamyka się ich w więzieniach. We shouldʼve never gave niggas money – przywołuje przewrotnie fragment skeczu z Chappelleʼs Show.

Kunta to bohater powieści Korzenie – saga amerykańskiej rodziny oraz jej kultowej adaptacji telewizyjnej – młody Afrykańczyk złapany w Gambii i sprzedany do niewolniczej pracy w amerykańskiej Virginii. Po próbie ucieczki z plantacji za karę ucięto mu stopę, do czego Kendrick odwołuje się w tekście utworu (Everybody wanna cut the legs off him), będącego uderzeniem w rozwarstwienie i niesprawiedliwość społeczną, jak również metaforą rozwoju Lamara jako artysty. Nie bez przyczyny w tytule kawałka podnosi niewolnika do rangi króla – From a peasant to a prince to a motherfuckinʼ king.

Wszystkie lęki i pokusy (jak odejście od korzeni czy sprzedanie się), towarzyszące nagłemu sukcesowi, uosabia Lucyfer, czyli Lucy, która przewija się niemal przez cały album – w rozwijanym z utworu na utwór poemacie, jaki kompletną formę przybiera w ostatnim utworze Mortal Man. Lucy wodzi Kendricka na pokuszenie, jest odbiciem jego niepokojów i małej pewności siebie, ale stanowi też uosobienie opresyjności systemu. Stąd w pewnym momencie zastępuje pojawiającego się wcześniej w Wesleyʼs Theory Wuja Sama. Zmagania z Lucy zaprowadzą Kendricka na skraj samobójstwa w hotelowym pokoju – jednej z najbardziej dramatycznych scen To Pimp a Butterfly.

O tym, jak ważną postacią dla To Pimp A Butterfly jest raper z Nowego Jorku, który stał się legendą Zachodniego Wybrzeża, najlepiej świadczy to, że album Kendricka pierwotnie miał nosić tytuł Tu Pimp a Caterpillar (Tu-P-A-C), a momentem kulminacyjnym jest... wywiad, jaki Lamar przeprowadza z nieżyjącym od niemal 20 lat artystą. To fascynujący kolaż o charakterze zarówno introspektywnym, jak i politycznym. Lamar stara się znaleźć odpowiedzi na fundamentalne pytania, dotyczące sytuacji czarnej społeczności (What you think is the future for me and my generation today?), ale też docieka, jak ma radzić sobie z sukcesem ktoś, kto się z niej wywodzi (And through your different avenues of success, how would you say you managed to keep a level of sanity?). Na zakończenie deklamuje kolejny wiersz – tym razem wykorzystujący kluczową dla całego materiału metaforę poczwarki i motyla. Wydźwięk rzuca jaśniejsze światło na przekaz albumu, ale jego autor nie doczekuje się już odpowiedzi od swojego idola. Zostaje samodzielnym G.O.A.T. – najmocniejszym zawodnikiem wszech czasów w tej grze.