Termin-parasol dla wszystkiego, co wykracza poza kino, muzykę czy seriale. Jeśli piszemy lub mówimy o książkach, teatrze czy wydarzeniach - robimy to w tym miejscu.

Piotr Kędzierski

Kuba Wojewódzki

Pazura. Czego się wstydzi? 

Rozmowy: Wojewódzki & Kędzierski

Czy życie Cezarego Pazury to materiał na film? Piotrowi i Kubie opowiedział o tym, jak poznał gangstera i kiedy został wspomniany w Kronice Filmowej, a także czy odpowiednio skonsumował frukta swojej popularności z czasów, gdy do kina chodziło się „na Pazurę”. Dlaczego został wyrzucony z planu przez Andrzeja Wajdę, a co zrobił na planie filmu Kieślowskiego, żeby pojechać za darmo do Paryża? Które sceny ze swojej filmografii uważa za najlepsze? Wspomniał też o czasach, kiedy był biedny jak mysz kościelna, a także tych, gdy bał się, że jego kariera się skończyła. Poza tym Kuba próbuje zakazać mu modlenia się, a Piotr dopytuje o pewne niebieskie tabletki… Partnerem podcastu Rozmowy: Wojewódzki & Kędzierski jest Porsche. 

Max Cegielski

Mądrość ptaków. Jacek Karczewski

.TXT

Co kryje się za powiedzeniem „ptasi móżdżek” i dlaczego niewiele ma ono wspólnego z prawdą? Czy gołąb to równoprawny mieszkaniec miasta czy „latający szczur albo ptak, który sra”? Max Cegielski w rozmowie z Jackiem Karczewskim autorem „Zobacz ptaka. Opowieści po drodze” o zmianach w postrzeganiu ptaków na przestrzeni wieków, ich roli w ekosystemie i boskim pierwiastku.

Czy glamuryzowanie przestępczości zorganizowanej, bandziory na salonach i figura gangstera–celebryty to syndrom kurestwa i upadku zasad w show biznesie? Sprawa wraca – co najmniej – od Alfabetu mafii, ale ostatnio jest o niej głośniej niż kiedykolwiek wcześniej.

Jak pokochaliśmy gangstera. O romantyzowaniu przestępców w popkulturze

Cześć Sidney, lubisz horrory? Akurat tego trudno było nie polubić.

Jak powstał „Krzyk”, najważniejszy film grozy lat 90.?

Arek 'Ras' Sitarz

Krzy Krzysztof

Maja Strzelczyk

Bartek Czarkowski

Jak walczyć z bezdomnością? Julia Wygnańska

Bolesne Poranki

Dom to miejsce z trzema domenami – prawną (własność), fizyczną (dach nad głową) i społeczną (czerpanie satysfakcji z czynności społecznych). Taką definicję obrano przy pomocy osób, które doświadczają bezdomności – problemu, który jest znacznie szerszy, niż mogłoby się nam wydawać. Julia Wygnańska, badaczka zjawiska bezdomności w Polsce związana z fundacją Najpierw Mieszkanie Polska (a prywatnie... mama Wygusia) tłumaczy przyczyny bezdomności i uzmysławia, że można i... warto pomagać!

Agnieszka Szydłowska

#65: Titane, Niechciani i Nieproszeni 

Tygodnik

Zdecydowanie nie była to audycja monotematyczna, bo w kolejnym Tygodniku Agnieszka przedstawia cały wachlarz kulturowych możliwości. W rozmowie z Marcinem Pieńkowskim dyrektorem Festiwalu Nowe Horyzonty dywaguje nad synergią maszyn i ludzi w odniesieniu do filmu Titane. Zabiera nas też na Cykl Filmowy warszawskiego Nowego Teatru, gdzie w rozmowie z Tomaszem Kolankiewiczem odkrywamy, kto kryje się za figurą niechcianego. Na koniec przenosi się do Gdańska na autorskie oprowadzenie po wystawie „Nikt o Ciebie nie prosił” Marka Rogali. 

Dorota Masłowska

Design, który współżyje z miejscem. Magda Jurek

Godzina Czasu

Pani Jurek, Magda Jurek. Z wykształcenia malarka, z zawodu projektantka. Jak sama mówi - jeśli nadal malowałaby obrazy, to zdecydowanie te z rodzaju “brzydkich”. Paradoksalnie jednak porusza się w świecie projektowania i rzeczy ładnych. Co gościni Agnieszki i Doroty ma na myśli mówiąc, że na świat patrzy obrazami, które rządzą się przecież zupełnie innymi prawami niż świat realny? Czy to, czym zajmuje się teraz, jest próbą odreagowania czasów przeszłych, kiedy otaczający ją design nie był tak różnorodny? Na Godzinę Czasu zapraszają Agnieszka Szydłowska i Dorota Masłowska.

Barbara Welento

Seulskie subkultury. Jak Koreańczycy łamią stereotypy?

Sakuracja 

Korea to kraj, który jest wciąż bardzo konserwatywny. Jak odnajdują się w nim ludzie, którzy chcą żyć inaczej? Do nich próbuje dotrzeć gość Basi - Marcin Józefiak, polsko-brytyjski fotograf mieszkający w Seulu. Czy subkultury koreańskie są dalej tak wyraźne jak w latach 90.? Tym razem posłuchacie o tym, jak wygląd może mylić i w jaki sposób Koreańczycy łamią stereotypy. Dlaczego w Korei tatuowanie się jest wciąż oznaką walki i jak to się dzieje, że to, co u nas jest na porządku dziennym, tam może być edgy?

Czy musimy bać się hakerów? Kuba Wątor o cyberbezpieczeństwie

Wychodząc z mieszkania zawsze zamykamy za sobą drzwi, a przechodząc przez jezdnię, patrzymy czy przypadkiem nie jedzie samochód. Dlaczego zatem dbając o nasze codzienne bezpieczeństwo, zapominamy o zagrożeniach, które czyhają na nas w internecie? Jakub Wątor, redaktor prowadzący serwisu Spidersweb.pl, opowiedział o cyberbezpieczeństwie. Dlaczego hasła są jak majtki? Jak nie dać się oszukać i jaka jest najbezpieczniejsza metoda logowania? PS Również o tym, dlaczego Kuba i Kędzior mają wspólne zdjęcie na Tinderze.

Liroy. Polityka to syf?

Liroy, czyli ojciec chrzestny polskiego hip hopu, o tym co myśli na temat obecnej sceny rapowej w Polsce i czy dla niego polityka to syf. Dlaczego pokłócił się z Pawłem Kukizem? Czy kojarzy Young Leosię? Liroy opowiedział też o tym, jak przeżył śmierć ojca oraz dlaczego kiedyś stawiał na złoto i gumy, a dzisiaj zajmuje się zupełnie czym innym. Co do powiedzenia najmłodszemu pokoleniu ma 50-letni raper? Skąd przekonanie, że teraz jest najszczęśliwszy? Czy nadal czuje się „działaczem”? O tym wszystkim w epizodzie Rozmów: Wojewódzki & Kędzierski. Partnerem podcastu jest Porsche. 

Człowiek, który nigdy nie przestał wsłuchiwać się we własną ambicję. Ta pomagała mu kreować w głowie wyśnione dźwiękowe światy. Niektóre niemal idylliczne, niektóre koszmarne.

Czesław Niemen: Kanye West PRL-u i słowiański James Brown

Czy książka może mieć za dużo liter? Bogna Świątkowska

Tym razem gościnią Maxa Cegielskiego jest Bogna Świątkowska (Fundacja Bęc Zmiana), z którą wspólnie podejmą się próby podsumowania roku 2021 pod kątem książek i albumów związanych z architekturą, wizualnością i sztuką. Jak ona sama mówi - jej księgarnia jest na tyle mała, że na półkach może pomieścić tylko najlepsze pozycje. Posłuchajcie nie tylko o tym, co Bogna zawarła w swoim zestawieniu, ale też o tym, jak zaskakujące czasami może być życie księgarki. Dlaczego uważa, że przy wyborze książki możesz kierować się nawet wyłącznie kolorem okładki? Na .TXT zaprasza Max Cegielski.

#64: Sasnal, czeska sztuka współczesna i Julia Marcell

W tym TYGODNIKU Agnieszka Szydłowska zaprasza na ostatni weekend wystawy Wilhelm Sasnal: Taki Pejzaż w Muzeum POLIN, a także wspomina o Rondzie Sztuki w Katowicach, gdzie można zapoznać się z czeską sztuką współczesną (Husitky na Baltu). Poza tym Julia Marcell i jej nowy singiel, a także… projekt NTF. 

Zagrożenia związane z nielegalnymi narkotykami są dobrze znane i rzadko kwestionowane, ale czy mamy świadomość, jak szkodliwe w porównaniu z nimi są alkohol lub tytoń? Jakie są konsekwencje zakazu badań medycznych nad magicznymi grzybami, LSD i konopiami? O tym, co trzeba wiedzieć na temat legalnych i nielegalnych substancji psychoaktywnych pisze w Narkotykach bez paniki profesor David Nutt.

Środki psychoaktywne bez paniki? Patronujemy jednej z najważniejszych książek 2021 roku (FRAGMENT)

Zwiedziliśmy Nowy Jork, Miami, Los Angeles, Chicago i Atlantę. W ostatniej części naszego cyklu przyglądamy się miastu, które rozsławili m.in. Elvis oraz Three 6 Mafia.

Przewodnik po kultowych miejscówkach w historii popkultury: Memphis

Podsumowanie roku 2021. Anna Król i Paulina Wilk [Big Book Cafe]

Próba literackiego podsumowania roku, do którego Max Cegielski zaprosił Annę Król i Paulinę Wilk - twórczynie Big Book Festival i Big Book Cafe. Wspólnie zastanowili się, czy za pandemicznym wzrostem sprzedaży książek poszło również zwiększenie czytelnictwa oraz z jakimi wyzwaniami mierzyli się autorzy i redakcje w 2021. Oczywiście nie mogło zabraknąć subiektywnych rekomendacji tytułów minionego roku, zarówno z polskiego podwórka, jak i zagranicznych wydawnictw.

Nie toleruje własnych błędów. Rui Mao

Specjalne wydanie Godziny Czasu, do którego Agnieszka Szydłowska i Dorota Masłowska zaprosiły Rui Mao aka… Marzenę. Historia spotkania polskiej pisarki z chińską tłumaczką to rozmowa o doświadczaniu zderzenia kultur. Wyjątkowo różnych, a jednak w pewien sposób do siebie podobnych. Posłuchajcie o tym, jak obawa przed nieoddaniem prawdy tłumaczonych tekstów walczy w Rui z chęcią pokazania Chinom esencji polskiej literatury. Sprawdźcie dlaczego liczba 4 przynosi pecha, czy wszyscy Chińczycy wiedzą co to "jaspisowa dolina" oraz czy Dorota odwzajemniła fascynację językiem i kulturą Chin.

Filip Skrońc

E jak East. Gambia i Jordania

Dokumentnie

Filip Skrońc zaprasza na wyprawę na wschód, tym razem szlakami osób uchodźczych. Razem z Emilią Pluskotą, antropolożką, dokumentalistką i producentką filmu “Stolen Fish”, porozmawia o frustracji i bezsilności, która zmusza ludzi do podjęcia decyzji o ucieczce. Jak wygląda “backway”, nielegalna i najgorsza możliwa ścieżka migracji, często stanowiąca już o “być albo nie być” danego człowieka? W jaki sposób Europa romantyzuje biedę? Posłuchajcie też podsumowania roku 2021 - pod kątem uchodźców i osób wewnętrznie przesiedlonych, bo jeszcze nigdy nie było ich tak wiele.



Charakterne czasy. Piotr Dorosiński 

Czy metal bez ideologii jest niedzielnym wędkowaniem? Czyli o wierze w braterstwo i ciemność oraz podziemnym okultyzmie pod sztandarem biblii szatana. O dwóch stronach metalowej sceny przełomu lat 80. i 90. minionego stulecia - ekstremalnie radykalnym black metalu i teatralnie brutalnym death metalu. W rozmowie z Piotrem Dorosińskim, autorem książki „Rzeźpospolita”.

Ten rok pokazał nam, że fikcja może mówić tyle samo o naszej rzeczywistości, co wnikliwy reportaż.

Realizm magiczny i wojenne piekło. W tych książkach zaczytywaliśmy się w 2021 roku

O tak zwanym języku polityki. Michał Rusinek 

Gościem .TXT jest Michał Rusinek - literaturoznawca, językoznawca, tłumacz - autor książek poważnych inaczej i poważnych wprost. Opowie o swojej nowej książce -„Mroczny Eros. Pypcie na języku polityki”, a że ma ucho do słów, to Max Cegielski trochę obawia się, że zostanie złapany za któreś słówko. Uda się? O tym, jak interpretować określenie „tak zwany” albo „niejaki” i dlaczego niektóre słowa obtaczamy w bułce tartej i jajku. Dlaczego ironia już nie pomaga na to, że wszyscy mówimy językiem dobrej zmiany? Czy najgorsza obelga w przedszkolu to „uchodźca” i kim są (tak zwani) „oni”? O tym, jak wsłuchiwać się w język polityki, brać pod lupę poszczególne jego frazy, interpretować, psychoanalizować i dekonstruować… Na .TXT zaprasza Max Cegielski.

33Bitamina i Męskie Granie. Vito Bambino 

Dwóch gości posługuje się liczbą 33, ale żaden nie pamięta dlaczego. Vito Bambino lubi konkrety, więc konkretnie opowiedział o swojej przygodzie z Męskim Graniem 2021, procesie tworzenia we troje, Małgośce, która stała się Mateuszem i mieszaniu tekstu. 2021 był najbardziej porąbanym rokiem w jego życiu - sprawdzajcie dlaczego.

#63: Bowie w Warszawie. Reportaż 

Tym razem Agnieszka Szydłowska towarzyszyła z mikrofonem w ostatnich przygotowaniach i prapremierze "Bowiego w Warszawie" w Teatrze Studio. To spektakl w reżyserii Marcina Libera, na podstawie tekstu Doroty Masłowskiej (znanej dobrze z GODZINY CZASU). Efektem pracy Agi jest godzinny reportaż, wypełniony muzyką i spotkaniami z twórcami. // Dorota Masłowska w swojej najnowszej sztuce przenosi nas do Warszawy z lat 70. Jest to kraina wyobrażona, raczej zbudowana z literackich przekazów i popkulturowych skojarzeń, niż dokument opisujący stolicę. W centrum zainteresowań Masłowskiej są kobiety. Te matki, ciotki i córki, które chcą dobrze dla swoich dzieci, ale nie mogą wyzwolić się z traum dziedziczonych, wojen widzianych, klapsów otrzymanych. Co może kobieta? Wyjść za mąż i rodzić kolejne dzieci. Ale Regina (wybitna rola Mai Pankiewicz) chce dla siebie innego losu... W reportażu spotkacie aktorów, autorów oraz zespół Błoto.

kultura