Najbardziej rozpoznawalna - obok słynnego Windowlicker - kompozycja brytyjskiego pioniera IDM-u to zarazem najodleglejsza stylistycznie rzecz od reszty jego dorobku. Podopieczny Warp Records znany jest przecież z syntezatorowej agresji, połamanej rytmiki i skomplikowanych konstrukcji. Łagodne pianino Avril 14th, które przywodzi na myśl wypolerowaną muzykę klasyczną Erika Satie stało się viralową sensacją, a wielu słuchaczy prawdopodobnie nie było świadomych, że stoi za nią Aphex Twin.
Richard D. James to unikająca medialnego rozgłosu, enigmatyczna i chimeryczna postać. Historię twórczości brytyjskiego producenta ciężko zamknąć w jednym artykule, a na wyjaśnienie wszystkich związanych z nim zawiłości spokojnie przydałaby się opasła księga. Ale dzisiaj nie o przekrojowej sylwetce jednego z najbardziej wpływowych artystów w muzyce elektronicznej, a o jego najsłynniejszej kompozycji, która w tym roku skończy 20 lat, a dzisiaj, 14 kwietnia, obchodzi swoje symboliczne święto. Mowa oczywiście o minimalistycznym, ambientowo-neoklasycznym utworze Avril 14th, pochodzącym z albumu Drukqs.
Trwający niewiele ponad dwie minuty numer to nie tylko jeden z najspokojniejszych i najkrótszych w bibliotece Aphex Twina, ale jak się okazało, posiadający niezwykły potencjał viralowy i mający duży wpływ na muzykę popularną oraz filmową. Liczby mówią same za siebie: na Spotify Avril 14th dobił do prawie 125 milionów odtworzeń, a drugi w kolejności aisatsana [102] ma ich jedynie 42 miliony. Co ciekawe, track z wydanego w 2014 albumu Syro również jest kompozycją zagraną na fortepianie Yamaha Disklavier i również porównywano go do stylu Satie.
Jeszcze ciekawiej wygląda kariera dwuminutowej kompozycji na YouTubie. To dzięki tej platformie utwór stał się viralem, a liczba jego coverów spokojnie przekroczyła kilkaset przeróbek. Do najsłynniejszych należą te autorstwa Kelly Moran czy Murcofa i Vanessy Wagner, ale platforma jest pełna amatorskich i równie kreatywnych wersji przeboju Richarda Jamesa. Wersja inspirowana Seinfeldem, zagrana na gitarze akustycznej i harfie, na syntezatorach modularnych czy spowolniona kilkanaście razy. Utwór z Drukqs brali również na tapet raperzy, a wśród tych, którzy go samplowali znaleźli się m.in. Kanye West, Chance the Rapper oraz Knxwledge.
Sam autor zapewne był lekko zaskoczony i przytłoczony komercyjnym sukcesem swojej dwudziestoletniej już kompozycji. Nie obyło się bez niewyczyszczonych sampli i telewizyjnych kontrowersji oraz wpływu na soundtrack gry, którą znają dosłownie wszyscy.
1
Kanye West kradnący sample
Obstawiam, że większość rozpozna utwór Blame Game po jednej nutce. A to za sprawą zagranego na fortepianie leitmotivu drugiegonajdłuższego numeru na My Beautiful Dark Twisted Fantasy. Obok znanych gości, kompozycja wykorzystuje sampel Avril 14th autorstwa Aphex Twina. Jak można się domyśleć, słynący z olewania praw autorskich West początkowo zapomniał o honorarium dla brytyjskiego producenta.
Ye zachował się wtedy - zaskoczenie - jak prawdziwy frajer, a Richard D. James opowiedział Pitchforkowi o sytuacji w następujący sposób: [Kanye] tried to fucking rip me off and claim that he’d written it, and they tried to get away with not paying. (...) They totally didn’t even say “hello” or “thanks”, they just replied with, “It’s not yours, it’s ours, and we’re not even asking you any more.”
Zdecydowanie słaba historia, ale koniec końców obie strony doszły do porozumienia, nazwisko Jamesa znalazło się w creditsach, a Avril 14th posłużył za trzon utworu na albumie absolutnie genialnym i uznawanym za opus magnum Westa. Swoją drogą, jak daleko od siebie znajdują się artystyczne drogi Aphex Twina i Chrisa Rocka? Pozornie bardzo, ale odpalając Blame Game okazuje się, że ich korespondencyjne, wspólne dzieło miało prawo ziścić się w tym uniwersum.
2
Kinowe soundtracki
Avril 14th zaliczył też epizody w hollywoodzkich, docenionych przez krytykę filmach. W jakich? Nostalgiczna kompozycja pojawiła się u Sofii Coppoli w jej Marii Antoninie z 2006 roku, a także zaliczyła cameo w ostatnim - jak do tej pory - filmie Spike’a Jonze’a, czyli Her z Joaquinem Phoenixem w roli introwertycznego romantyka zakochującego się w sztucznej inteligencji. Do tego wykręcony serial Salad Fingers i nagrodzony BAFTĄ film Cztery Lwy. Z nowszych tematów - osobliwy horror Come to Daddy z Elijahem Woodem oraz Can’t Get You Out of My Head, czyli tegoroczna, dokumentalna seria jednego z najciekawszych brytyjskich twórców - Adama Curtisa.
3
Ambientowy Minecraft
C418, autor kultowego w pewnych kręgach soundtracku do Minecrafta, bankowo inspirował się kojącym pianinem i ambientowymi tłami wykreowanymi przez Jamesa. Odpalcie sobie tylko Sweden, Mice on Venus czy tytułowy numer, a od razu rzucą wam się w uszy podobne melodie. To pewne jak spadek Sheffield Utd z Premier League - Daniel Rosenfeld wzorował się na Avril 14th i karmił dziedzictwem słynnego muzyka ze stajni Warp Records.
4
Kontrowersyjny Saturday Night Live
Pamiętacie skład The Lonely Island? Tak, to kolesie od Dick in a Box, YOLO, Lazy Sunday i setek tysięcy egzemplarzy sprzedanych płyt. W 2007 roku Andy Samberg - którego ostatnio mogliśmy oglądać w Palm Springs- zmontował krótki skecz obśmiewający ówczesnego prezydenta Iranu, w którym jako motywu przewodniego użyto właśnie Avril 14th. Aha, amerykańscy komicy oczywiście zapomnieli zapłacić za sampling. Od eksperymentalnego, undergroundowego producenta do piosenki, w której śpiewa Adam Levine. Można i tak.
Cześć! Daj znaka, co sądzisz o tym artykule!
Staramy się tworzyć coraz lepsze treści. Twoja opinia będzie dla nas bardzo pomocna.
Dziennikarz i deputy content director newonce. Prowadzi autorskie audycje „Vibe Check” i „Na czilu” w newonce.radio. W przeszłości był hostem audycji „Status”, „Daj Wariata” czy „Strzałką chodzisz, spacją skaczesz”. Jest współautorem projektu kolekcje. Najbardziej jara go to, co odkrywcze i świeże – czy w muzyce, czy w popkulturze, czy w gamingu.
